اطلاعات اولیه

ويروس موزاييک خيار (CMV) براي اولين‌بار در دنیا در سال 1916 به عنوان بيماري کدوئيان توصيف گرديد (دولیتل، 1916؛ مای، 2008). ويروس موزاييک خيار يکي از شايع ترين ويروس‌هاي گياهي و یکی از فاکتورهای مهم کاهش محصول در کدوئیان است. دامنه ميزباني مجموع جدايه‌هاي CMV تا کنون بيش از 1300 گونه از 500 جنس از 100 خانواده گياهان دولپه اي و تک لپه اي مي‌باشد (دوئین، 1979؛ مای، 2008).

ويروس موزایيک خيار به راحتي از طريق مايه‌زني مکانيکي قابل انتقال مي‌باشد (ان جی و همکاران، 1999). اين ويروس توسط بذر در 20 گونه گياهي منتقل مي‌شود و بر اساس مطالعات انجام شده، درصد انتقال از طريق بذر، حتي در بين ارقام مختلف يک گونه متغير مي‌باشد (پالوکایتیس و همکاران، 1992؛ لیو و همکاران، 2002). اين ويروس توسط بيش از 10 گونه گياه انگل سس قابل انتقال است (اشمیلزر، 1957؛ فرانکی، 1979؛ اگریوس، 1988). در طبيعت اين ويروس توسط شته‌ها به طريق ناپايا منتقل مي‌شود و کليه‌ي سنين پورگي شته‌ها با تغذيه‌ي 5 تا 10 ثانيه داراي استعداد آلوده‌کنندگي مي‌شوند. CMV مي‌تواند توسط 86 گونه از شته‌ها منتقل شود (ادواردسون، 1986؛ گیلدو، 2008). شايع‌ترين گونه‌هاي شته ناقل در دنيا، شته سبز هلو (Myzus persicae) و شته جاليز (Aphis gossypii) گزارش گرديده است (فرانکی و همکاران، 1979؛ چن و همکاران، 1990؛ پالوکایتیس و همکاران، 1992). در ايران نيز شته سبز هلو و شته جاليز از ناقلين عمده اين ويروس در طبيعت هستند (همتي و همکاران، 1349).

علائم ویروس موزاییک خیار به صورت لکه‌هاي سبز تيره و روشن به شکل موزایيک، کلروز عمومي، کوتولگي، نخي شدن برگ‌ها و کلروز يا نکروز موضعي (که بسته به نوع استرين ويروس متفاوت است) مي‌باشد (پالوکایتیس و همکاران، 1992). برخي از جدایه‌ها‌ي CMV مي‌توانند کلروز زرد روشن روي برخي از گونه‌هاي تنباکو ايجاد نمايند (ژانگ و همکاران، 1994؛ مای و همکاران، 2008).

منبعhttp://agriiut1.blogfa.com